Przedmiotem działalności Instytutu jest:

1. inicjowanie oraz prowadzenie badań naukowych zmierzających do kompleksowego ustalenia i opisania skutków II wojny światowej dla Rzeczypospolitej Polskiej, a także dla Europy Środkowo-Wschodniej;
2. inicjowanie współpracy międzynarodowej w zakresie prowadzenia badań nad skutkami II wojny światowej;
3. prowadzenie działań edukacyjnych i popularyzatorskich w kraju i za granicą;
4. inicjowanie wydarzeń naukowych pozwalających angażować środowiska naukowe skupione wokół badań nad skutkami II wojny światowej w kraju i za granicą;
5. inicjowanie współpracy międzynarodowej w zakresie upowszechniania wiedzy na temat totalitarnego charakteru nazizmu i komunizmu;
6. prowadzenie działalności wydawniczej i dokumentacyjnej;
7. upowszechnianie w społeczeństwie polskim wiedzy z zakresu działania Instytutu, w tym prowadzenie strony internetowej Instytutu zawierającej informacje z zakresu działania Instytutu;
8. opracowywanie, w tym w postaci elektronicznej, zestawienia strat indywidualnych poniesionych przez obywateli Rzeczypospolitej Polskiej;
9. prowadzenie badań dotyczących polskich strat wojennych oraz genezy i skutków II wojny światowej, a także popularyzowanie wiedzy na ten temat;
10. nawiązywanie dialogu i prowadzenie współpracy międzynarodowej w zakresie działalności Instytutu, w tym w zakresie, o którym mowa w pkt 9.